برنامههای پیشنیاز، برنامهها و شیوههایی هستند که برای پرداختن به نقش محیط در تولید محصولات غذایی ایمن اجرا میشوند. ایزو ۲۲۰۰۰ مستلزم آن است که سازمان برنامههای PRP را برای کنترل احتمال آلودگی از طریق محیط کار ایجاد کند.
یکی ازشروط تامین سلامت جامعه ، تامین سلامت مواد غذایی می باشد. ازاین رو ایمنی مواد غذایی یکی از شاخص ها مهم توسعه می باشد.
مواد غذایی درهنگام توزیع وعرضه درمعرض آلودگی هایی که ناشی از عوامل بیولوژیک وشیمیایی می باشد هستند. جهت ایمنی وسلامت غذا کنترل فرآیندهای مختلف درکل پروسه زنجیره غذایی اززمان تولید مواد اولیه تامصرف نهایی امری بسیارمهم می باشد.
به همین جهت لازم است روش های کنترلی مناسب جهت ایمنی مواد غذایی به کار گرفته شود مانند کنترل آلودگی بهداشت موادغذایی ، شرایط بهداشتی، برنامه های پیش نیاز PRPS مخفف prerequisite program می باشد.
ارتباط HACCP با PRPs چیست؟
PRPs چیست؟ Prps یک روش و یا فرآیندی است که درجهت کنترل ایمنی موادغذایی درمقابل خطراتی ازقبیل خطرات بیولوژیکی ، شیمیایی ، فیزیکی یارادیولوژیکی به کاربرده می شود. کنترل آن میتواند خطرات تهدید کننده موادغذایی را کاهش ، پیشگیری و یا حذف کند.
به عبارتی PRPS به شرایطی که درجهت حفظ محیط بهداشتی و سالم درسرتاسر زنجیره غذایی ضروری است میگویند. سازمان جهانی بهداشت PRPS را این گونه تعریف کرده است : به شرطی که لازم است که قبل ودرطول پیاده سازی HACCP درجهت ایمنی مواد غذایی اجراشود. PRPS اساس اجرای هرچه موثرتر HACCP می باشد.
توسعه HACCP به کمک PRP
برنامه های پیش نیاز یا PRP برای توسعه سیستم های موثر HACCP ضروری هستند. در تئوری، PRP به عنوان پایه و اساس این سیستم عمل می کند؛ هر چه پایه تاسیسات قوی تر باشد، برنامه ایمنی غذایی آن قوی تر است.
بنابراین، PRP شرایط محیطی و عملیاتی اولیه لازم برای تولید مواد غذایی ایمن و سالم را فراهم می کند. نکته کلیدی این است که این PRP ها نه تنها باید به خوبی مستند شده باشند، بلکه به درستی اجرا و نظارت شوند تا از انطباق در هر زمان، توسط کارکنان و بازدیدکنندگان به طور یکسان اطمینان حاصل شود.
اجزاء PRPs چیست؟
برنامه PRPS دو جزء اصلی دارند :
-
نوشتن برنامه که باید شامل سیاستگزاری ها،نحوه پایش،ثبت و یادداشت نمودن و بایگانی کردن باشد.
-
اجرای برنامه که باید تمامی افراد درزمینه هدایت فعالیت ها ورسیدن به استاندارد مورد نیازآموزش لازم ببینند.
PRPS شامل آیتم هایی مانند : دریافت موارد کنترل شیمیایی ، کنترل آلرژن ، اصول تولیدمحصول خوب ( GMP ) ، ممیزی، کنترل آفات ، تعمیر و نگهداری پیشگیرانه وردیابی می باشد.
موارد ذکر شده باتوجه به نوع مکان ممکن است تغییرکند. هرکارخانه باتوجه به سیاست های خود درمورد اینکه چه برنامه و آیتم هایی جهت پیاده سازی PRPS لازم است، تصمیم گیری میکند.
برنامه های پیش نیاز در سطح توزیع و عرضه
مهمترین برنامه پیش نیاز درسطح توزیع وعرضه شامل موارد زیر می باشد :
-
طراحی بهداشت تاسیسات
-
رعایت بهداشت محیط کار
-
دفع و نابود سازی ضایعات
-
مبارزه با جانوران موذی
-
بهداشت کارکنان
-
رعایت بهداشت ازتولید تاعرضه
-
آموزش
سوالاتی که در PRPs مطرح می شوند
نکات مهم هنگام نوشتن یک برنامه PRPs چیست؟ باید یک شکل پیشنهادی از انجام فعالیت ها درنظربگیریم که باید کنترل شود. دراین مرحه چندسوال مطرح می شود :
-
چه چیزی : این برنامه جهت کنترل چه فعالیتی نوشته می شود به عنوان مثال جهت کنترل سالم سازی وتصفیه آب
-
چگونه : این کنترل چگونه باید انجام انجام شود.
-
چه وقت : هرچندوقت یک باراین کنترل باید انجام شود.
-
چه کسی : چه کسی مسئول انجام این کنترل می باشد.
-
کجا : مکانی که درآن عمل کنترل انجام می شود.
بعد از انجام این کنترل ها به یک سری مدارک دست پیدا می کنیم که در مواقع لزوم باید تغییر یابد و به روز شوند. اقدامات کنترلی جهت ازبین بردن خطرات باید در سطح زنجیره موادغذایی ازتوزیع تاعرضه به کارگرفته شود.
بنابراین مستندسازی دراین مرحله انجام می شود که این مستندات باید نحوه مدیریت فعالیت هایی که در برنامه به کار رفته را مشخص کنند. مستندسازی هم محصول و هم فرآیند را می تواند در برگیرد.
درک چگونگی ارتباط PRP با سیستم های مدیریت ایمنی محصول، منجر به عملکرد کارآمدتر کارخانه با کاهش ضایعات، بهره وری بیشتر کارکنان و بهبود روحیه، محصول بهتری که انتظارات مصرف کننده را برآورده می کند، توانایی بهبود یافته برای برآورده کردن الزامات قانونی و کنترل خطرات غذایی بالقوه.
آیا برای رعایت HACCP به PRP نیاز دارید؟
بسته به پیچیدگی عملیات کسب و کار مواد غذایی شما، PRP ممکن است تمام آن چیزی باشد که شما برای مطابقت با الزامات HACCP نیاز دارید. به عنوان مثال، اگر کسب و کار مواد غذایی شما فعالیت های کم خطری را انجام دهد، تمام خطرات ممکن است توسط PRP ها کنترل شود، بدون نیاز به استفاده از یک سیستم مدیریت کامل ایمنی مواد غذایی بر اساس اصول .HACCP
✅هدف و دامنه کاربرد
✅مراجع الزامی
✅اصطلاحات و تعاریف
✅فرم مستندات
✅مقاصد و منافع
✅خط مشی کیفیت و اهداف
✅روش های اجرائی مدون
✅فرم ها
✅مشخصات
✅مدارک برون سازمانی
✅ سوابق مستندات
✅ مسئولیت تهیه مستندات
✅استفاده از ارجاعات
✅بررسی و تصویب
✅توزیع
✅گنجاندن تغییرات
✅نسخ خارج از کنترل
✅نحوه امتیازدهی چک لیست PRPs
✅محوطه و اطراف کارخانه
✅امکانات ساختمانی
✅طراحی کارخانه
✅درها، پنجره ها، کف، دیوار و سقف کارخانه
✅آبروها
✅مستندات تصفیه آب
✅مستندات بهداشت فردی
✅انبارها، سردخانه و گرمخانه
✅مستندات تعمیر و نگهداری
✅مستندات آزمایشگاه کنترل کیفیت
✅مستندات دفع زباله های آزمایشگاهی
✅مستندات شکایات
✅مستندات ردیابی و فراخوان
✅مستندات آموزش
✅دوره های ISO (دوره های ایزو) کلیک نمایید
✅دوره های مدیریت کلیک نمایید
✅دوره های HSE (دوره های ایمنی) کلیک نمایید
✅دوره های صنایع غذایی کلیک نمایید
✅دوره های انبارداری کلیک نمایید
✅دوره های هتلداری کلیک نمایید
✅دوره های کیترینگ کلیک نمایید